با سلام و عرض ادب خدمت شما همراهان عزیز.امیدوارم سرحاال و شاداب باشید و آماده دریافت مطالب جدید از پرشین حساب.امروزدر نظر دارم مطالبی را در مورد هزینه یابی هدف برایتان عنوان کنم.
هزینه یابی هدف روشی بازار گرا برای مدیریت بهای تمام شده محصولات است که در ابتدای چرخه ی عمر محصول (مرحله طراحی)اجرا می شود. در گذشته ، تلاش ها و برنامه ریزی ها برای کاهش بهای تمام شده محصولات ، بر مرحله تولید محصولات متمرکز بوده است .
بیشتر ویژگی ها و هزینه های تولید محصول در طول مرحله برنامه ریزی و طراحی و در آغاز تولید رخ می دهد.مدیران بنگاه های اقتصادی با نادیده گرفتن هزینه ها در مرحله طراحی محصول ، به مهندسان اجازه می دهند محصولی با بهای تمام شده نامتعارف طراحی کنند .
بی توجهی به بهای تمام شده محصول در مرحله برنامه ریزی ممکن است سودآوری بنگاه اقتصادی را کاهش دهد و فرصت کاهش بهای تمام شده محصول را در مراحل اولیه چرخه عمر (مرحله طراحی) از بین ببرد بنابراین ، تلاش های مفید و اثربخش برای کنترل بهای تمام شده باید بر مرحله طراحی متمرکز شود .
ژاپنی ها پیشتاز استفاده از تکنیک هزینه یابی هدف هستند .شرکت تویوتا این تکنیک را در دهه ی ۱۹۶۰ ابداع کرد.پس از آن ، شرکت های ژاپنی مثل نیسان ، تویوتا ، سونی . ماتسوشیبا به همراه بیشتر شرکت های آمریکایی و اروپایی به طور موفقیت آمیزی تکنیک مزبور را به کار گرفتند.
اغلب هزینه یابی هدف در شرکت هایی که دارای فرآیند تولید گسسته ، چرخه ی عمر محصول نسبتا کوتاه و مدل تغییرات منظم هستند ، رایج است .به طور اساسی ، تکنیک هزینه یابی هدف ابزار برنامه ریزی و روشی برای تعیین منطقی قیمت محصول و هزینه های آن است .
علاوه بر این ، تکنیک مزبور در حوزه ارائه خدمات نیز کاربرد دارد .برای مثال شرکت های خدماتی ، هزینه هایی را برای ارائه خدمات به مشتریان خود ، متحمل می شوند ، بنابراین هزینه یابی هدف را می توان برای مدیریت هزینه ی خدمات فعلیو خدمات آینده به کار گرفت .
تعریف هزینه یابی هدف :
بل معتقد است هزینه یابی هدف سیستم برنامه ریزی سود و مدیریت هزینه است که در آن قیمت مبناست ، بر مشتریان تاکید اساسی دارد ، تمرکز بر مرحله طراحی دارد و مشارکت تمام بخش های تخصصی بنگاه اقتصادی را می طلبد .
هزینه یابی هدف ، مدیریت هزینه را از اولین مراحل شکل گیری محصول آغاز میکند و آن را درسراسر چرخه عمر محصول به وسیله مشارکت در کل زنجیره ارزش به کار می گیرد .
در این هدف شش اصل برای رسیدن به هزینه یابی هدف به شرح زیر مطرح شده است :
اصل اول : مبنا بودن قیمت بازار
سیستم هزینه یابی هدف ، هزینه یابی را بر مبنای برآورد قیمت محصول در بازار و تعیین میزان سود موردانتظار و کسر این دو مقدار از یکدیگر ، انجام می دهد.به بیان دیگر ، حدود مجاز هزینه را برای دستیابی به سود مشخص بر اساس قیمت بازار برآورد می کند .
فرمول آن به شرح زیر است :
در فرمول زیر c هزینه هدف ، p قیمت بازار محصول ، q سود هدف است . c = p – q
اصل دوم : تمرکز بر مشتری
انتظارات مشتری درباره کیفیت ، هزینه و زمان به صورت همزمان در تصمیم گیری فرآیند و محصول لحاظ می شود و موجب تجزیه و تحلیل و برآورد هزینه می شود .
هزینه یابی هدف را نمی توان با نادیده گرفتن نیازهای مشتریان ، کاهش کارکردهای محصول ، کاهش قابلیت اطمینان و اتکا به محصول و یا تاخیر در ارائه ی آن به بازار ، به هدف خود برسد .هنگامی ویژگی های محصول و پیشرفت های کارکردی آن مفید است که :
- انتظارات مشتری را برآورده کند
- مشتری از پرداخت بهای آن راضی باشد
- به سهم بازار شرکت یا حجم فروش آن بیفزاید.
اصل سوم :تمرکز بر طراحی
سیستم هزینه یابی هدف، طراحی فرآیندها و محصولات را به عنوان کلید مدیریت هزینه در نظر می گیرد.در این سیستم زمان زیادی صرف مرحله طراحی و کاهش زمان ارائه محصول به بازار می شود.
این موضوع باعث حذف تغییرات پرهزینه و زمان بری می شود که بر اثر غفلت در مرحله طراحی ،ممکن است رخ دهد. درحالت مقایسه با هزینه یابی سنتی می توان گفت که ابزار سیستم سنتی کاهش هزینه توجه زیادی به صرف مقیاس ،منحنی های یادگیری و کاهش ضایعات می کنند که همه در مرحله تولید منجر به کاهش هزینه می شود.
در حاالیکه سیستم هزینه یابی هدف :
الف) هزینه ها را از قبل کنترل می کند ؛ یعنی هزینه ها به جای کنترل پس از وقوع ،پیشگیری می شود .
ب) موجب مشارکت مهندسان در بررسی تاثیر هزینه ها بر محصول ، فرآیند و فن آوری طراحی می شود .همه ی تصمیم های مهندسی قبل از اینکه در طراحی وارد شود ، از طریق شاخص های ارزشمندی و تجزیه و تحلیل ارزش برای مشتری ، غربال می شوند
ج) منجر به مشارکت همه ی بخش های تخصصی کارخانه در بررسی طراحی ها می شود .
د ) مهندسی همزمان محصولات و فرآیند را به جای فرآیند طراحی سنتی (متوالی) تشویق می کند.